وکالت انواع مختلفی دارد که بر اساس معیارهای مختلف دستهبندی میشود که در این نوشته از وکیل زهرا شیخی در اردبیل به آن می پردازیم.
۱. انواع وکالت بر اساس اختیارات وکیل
۱.۱. وکالت مطلق
در این نوع وکالت، وکیل اختیار انجام تمامی امور موکل را دارد، مگر مواردی که نیاز به اجازه صریح موکل داشته باشد. این وکالت بیشتر در امور اداری و مالی (مانند فروش اموال، دریافت و پرداخت وجه) مورد استفاده قرار میگیرد.
✅ مثال: فردی به وکیل خود اختیار میدهد که در تمام امور مالی، اداری و حقوقی او تصمیمگیری کند.
۱.۲. وکالت مقید
در این نوع وکالت، دامنه اختیارات وکیل محدود به موضوع خاصی است که در قرارداد وکالت ذکر شده است.
✅ مثال: وکیل فقط برای فروش یک ملک یا پیگیری یک پرونده خاص در دادگاه اختیار دارد.
۲. انواع وکالت از نظر وضعیت عقد وکالت
۲.۱. وکالت ساده (عادی)
در این نوع وکالت، هر دو طرف (موکل و وکیل) میتوانند هر زمان که بخواهند قرارداد وکالت را فسخ کنند. این نوع وکالت در اغلب موارد رایج است.
✅ مثال: فردی وکالت فروش ملک خود را به وکیلی میدهد و بعداً تصمیم میگیرد که وکالت را لغو کند.
۲.۲. وکالت بلاعزل
در وکالت بلاعزل، موکل حق عزل وکیل را ندارد مگر اینکه خود وکیل استعفا دهد یا وکالت به دلیلی قانونی فسخ شود.
✅ مثال: فردی وکالت فروش خانه خود را به وکیل میدهد و شرط میکند که این وکالت بلاعزل باشد، یعنی موکل دیگر حق عزل وکیل را ندارد.
۳. انواع وکالت بر اساس حوزه فعالیت
۳.۱. وکالت قضایی
این نوع وکالت مخصوص وکلای دادگستری است که از طرف افراد یا شرکتها، وظیفه پیگیری پروندههای حقوقی و کیفری را در دادگاهها بر عهده دارند.
✅ مثال: دفاع از موکل در پروندههای کیفری، حقوقی، خانواده و ملکی در دادگاه.
۳.۲. وکالت مدنی
وکالت مدنی شامل اعطای اختیار در امور شخصی و مالی میشود که نیازی به وکیل دادگستری ندارد.
✅ مثال: فردی برای انجام امور بانکی خود، به شخص دیگری وکالت میدهد.
۴. انواع وکالت از نظر نحوه تنظیم سند وکالت
۴.۱. وکالت رسمی
در این نوع وکالت، قرارداد وکالت در دفاتر اسناد رسمی تنظیم و ثبت میشود و اعتبار قانونی بالایی دارد.
✅ مثال: وکالتنامههای تنظیمشده برای خرید و فروش ملک در دفاتر اسناد رسمی.
۴.۲. وکالت غیررسمی (عادی)
این وکالت در برگههای عادی بین دو نفر نوشته میشود و اعتبار آن به تأیید و امضای طرفین بستگی دارد.
✅ مثال: یک فرد به دوست خود وکالت میدهد که از طرف او پولی را دریافت کند.